64 bit là gì? Ưu nhược điểm của bit và ví dụ về Windows 64 bit

Khi mua máy tính, cài đặt ứng dụng, phần mềm hay tải bản cập nhật máy tính thì sẽ phải chọn đúng phiên bản 32-bit hoặc 64 bit vì nó sẽ ảnh hưởng đến hiệu suất của hệ điều hành, phần mềm và đảm bảo thiết bị không bị lỗi. Vậy 64-bit là gì? Có ưu nhược điểm ra sao? Chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết hơn và có ví dụ cụ thể để hiểu rõ hơn về Windows 64 bit.

1. 64 bit là gì? 

Bit là đơn vị dùng để biểu diễn thông tin trong máy tính, chuỗi nhị phân gồm 2 giá trị là 1 và 0, máy càng nhiều bit thì khả năng thể hiện thông tin càng lớn. Một chuỗi n bits có thể đại diện cho 2^n (2 mũ n) số lượng thông tin khác nhau.

Bit là đơn vị dùng để biểu diễn thông tin trong máy tính

Trong bộ xử lý của máy tính, đa số các thành phần phần cứng không làm việc với một luồng dữ liệu liên tục mà phải tách ra từng khối để xử lý các dữ liệu và nó sẽ bị giới hạn bởi kích thước bit nhất định (hay còn gọi word size - đơn vị dữ liệu tự nhiên của vi xử lý). Word size sẽ xác định lượng thông tin sẽ xử lý trong một lần và lượng bộ nhớ RAM sẽ được truy cập tại một thời điểm. 

Và khi nói đến vi xử lý 64 bit có nghĩa là một vi xử lý với word size là 64 bit. Hiểu một cách đơn giản là kiến trúc CPU có khả năng truyền dữ liệu 64 bit trên mỗi chu kỳ đồng hồ và số “64” đại diện cho kích thước của đơn vị dữ liệu cơ bản mà CPU có thể xử lý được. 

2. Ưu nhược điểm của Windows 64 bit

64 bit là bước chuyển tiếp từ 32 bit, vậy 64 bit có những ưu nhược điểm gì?

Ưu điểm của Windows 64 bit

Khi máy tính sở hữu vi xử lý 64 bit sẽ tăng tốc độ xử lý và dung lượng bộ nhớ của máy, cụ thể:

64bit giúp tăng hiệu suất và tăng RAM cho máy tính hiệu quả

• Tăng RAM cho máy tính: Nếu Windows 32-bit bị giới hạn ở mức 4096MB (4GB) RAM thì hệ điều hành 64 bit vượt trội hơn hẳn, vì theo lý thuyết có thể hỗ trợ hơn 17 tỷ GB RAM do có hệ thống thanh ghi (register) lớn và thực tế thì Windows 7 Home 64-bit hỗ trợ 64GB RAM còn bản Pro và Ultimate hỗ trợ 192GB RAM bởi bị giới hạn phần cứng.
• Tăng hiệu suất của máy tính: Hệ thống địa chỉ 64 bit nằm ở thanh ghi và cách Windows 64-bit cấp phát bộ nhớ do đó RAM sẽ không bị các hệ thống thứ cấp chiếm hết dung lượng, dù thực tế chỉ tăng gấp đôi RAM nhưng hiệu suất xử lý cũng đã ổn hơn rất nhiều. 
• Máy tính có thể cấp phát nhiều bộ nhớ ảo: Hệ thống 64 bit có bộ nhớ ảo có thể cấp phát tới 8TB do đó việc chỉnh sửa ảnh, video, đồ hoạ không còn trở nên nặng nề đối với máy tính. Các ứng dụng cho hệ thống 64-bit như Photoshop, VirtualBox sẽ hoạt động trơn tru hơn và tận dụng được dung lượng trống của bộ xử lý và bộ nhớ tối ưu.
• Có các tính năng bảo mật nâng cao: Windows 64 bit được cài đặt thêm các biện pháp bảo vệ như: phần cứng D.E.P, Kernel Patch Protection giúp máy tính bị nhiễm các mã độc. 

Nhược điểm của Windows 64-bit

Tuy sở hữu những ưu điểm tuyệt vời nhưng 64 bit cũng tồn tại một số nhược điểm nhất định, cần cân nhắc trước khi sử dụng:

64bit khó tìm thấy driver 64-bit, có thể gặp vấn đề về tương thích phần mềm

• Khó tìm thấy driver 64-bit cho các thiết bị cũ trên hệ thống: Nếu người sử dụng dùng Win 10 hoặc 8/8.1 được tạo ra trong 5 năm trở lại đây thì sẽ không gặp khó khăn gì nhưng với Win 7 hoặc bản Win cũ hơn sẽ không thể tìm thấy driver 64-bit cho những máy scan đắt tiền nên trước khi sử dụng 64bit hãy cân nhắc cả các thiết bị phần cứng đang dùng.
• Bo mạch chủ hỗ trợ ít hơn 4GB RAM: Một số bo mạch chủ đời đầu chỉ hỗ trợ trợ tối đa 4GB RAM mà việc tăng hiệu suất RAM sẽ không đạt được nếu không nâng cấp thêm bo mạch chủ để tương thích với hệ điều hành đang sử dụng.
• Gặp vấn đề tương thích phần mềm: Các phần mềm 32-bit có thể hoạt động tốt trên Win 64 bit nhưng 16 bit thì không, nếu muốn nó chạy được sẽ cần dùng trên máy ảo hoặc đổi sang phiên bản mới có nhiều bit hơn.

3. Ví dụ về bộ xử lý 64-bit 

Để hiểu rõ hơn về vi xử lý 64 bit, chúng ta sẽ cùng đưa ra một số sau:

• Danh sách các ví dụ về bộ vi xử lý máy tính 64bit: AMD Opteron, Athlon 64, Turion 64, Sempron, Phenom, FX và Fusion. Trong đó, bộ vi xử lý Intel Xeon kể từ Nocona ra mắt tháng 6 năm 2004, Intel Celeron và Pentium 4 kể từ Prescott.
• Bộ vi xử lý Intel Pentium điển hình: Bộ vi lõi kép, Core i3, Core i5 và Core i7. 
• Các hệ điều hành có thể hoạt động tốt trên kiến trúc 64bit: Windows XP, Windows Vista (hai phiên bản này vẫn chưa phổ biến nhiều), Windows 7, Windows 8, Windows 10 và Windows 11.
• Ví dụ để hiểu rõ hơn về bộ vi xử lý 64 bit: 64 bit là kích thước của các thanh ghi trên CPU 64-bit  hoặc bus máy tính, được biểu diễn là  2^n. Ví dụ: 2^64-1, hay 18,446,744,073,709,551,615.

64-bit hiện đã trở nên rất phổ biến

Với khái niệm về máy tính 64 bit, những ưu nhược điểm và ví dụ thực tế về bộ vi xử lý này chắc hẳn đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về 64bit. Nếu có bất cứ câu hỏi nào liên quan đến các bộ vi xử lý máy tính, bạn hãy để lại bình luận để được giải đáp nhé.