Cùng với sự phổ biến ngày càng tăng của máy tính, chuột máy tính cũng trở thành một thiết bị không thể thiếu. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa hiểu rõ về chuột máy tính, bao gồm cấu tạo và các loại chuột hiện đang được sử dụng phổ biến. Bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu sâu hơn về chuột máy tính và những loại chuột đang được sử dụng rộng rãi.
1. Chuột máy tính là gì?
Chuột máy tính là thiết bị ngoại vi được sử dụng để điều khiển và tương tác với máy tính hoặc laptop. Thông qua màn hình máy tính, người dùng quan sát và điều khiển toạ độ và di chuyển của chuột trên màn hình để thực hiện các lệnh trên máy tính. Chuột có thể kết nối với bo mạch chủ thông qua các cổng COM, PS/2, USB hoặc kết nối không dây. Tuy nhiên, hiện nay hầu hết các loại chuột đều được kết nối thông qua cổng USB và sử dụng kết nối không dây.
![Chuột máy tính là gì?]()
Chuột máy tính là gì?
2. Chuột máy tính có tác dụng gì?
Dưới đây là một số chức năng phổ biến của chuột máy tính để giúp bạn có được cái nhìn tổng quan về những gì một con chuột có thể làm:
- Di chuyển con trỏ chuột: Chức năng chính của chuột là di chuyển con trỏ chuột trên màn hình.
- Mở hoặc thực hiện một chương trình: Khi bạn di chuyển con trỏ đến một biểu tượng, thư mục hoặc một vật thể, bạn có thể nhấp chuột để mở hoặc thực hiện chương trình liên quan.
- Chọn: Chuột cũng cho phép bạn chọn văn bản hoặc tệp hoặc đánh dấu và chọn nhiều tệp cùng một lúc.
- Kéo và thả: Sau khi chọn thứ gì đó, bạn có thể di chuyển nó bằng cách kéo và thả.
- Di chuột: Di chuyển con trỏ chuột qua các đối tượng có thông tin di chuột giúp khám phá chức năng của từng đối tượng.
- Cuộn: Bạn có thể sử dụng bánh xe chuột hoặc kéo thanh cuộn để cuộn lên hoặc xuống trang khi làm việc với một tài liệu hoặc xem một trang web dài.
- Thực hiện các chức năng khác: Nhiều chuột còn có các nút có thể được lập trình để thực hiện các chức năng khác. Ví dụ, nhiều con chuột có hai nút bên trên phần ngón tay cái của chuột. Nút gần lòng bàn tay nhất có thể được lập trình để quay lại trang web đã xem trước đó trong trình duyệt.
3. Có mấy loại chuột máy tính?
Có nhiều loại chuột máy tính được phân loại dựa trên cơ chế hoạt động, bao gồm chuột bi, chuột quang, chuột Bluetooth và chuột laser. Mặc dù tất cả đều có chung mục đích là điều khiển máy tính, các loại chuột này có cấu tạo và phương thức hoạt động khác nhau, tạo ra trải nghiệm sử dụng đa dạng.
✳️ Chuột bi
Chuột bi là loại chuột sử dụng nguyên lý đo chiều lăn của một viên bi khi di chuyển chuột để xác định sự thay đổi toạ độ của con trỏ trên màn hình máy tính.
Cấu tạo của chuột máy tính loại này bao gồm một viên bi được đặt tại đáy chuột, có khả năng tiếp xúc với bề mặt phẳng nơi chuột tiếp xúc. Viên bi có thể lăn tự do theo các chiều khác nhau để tạo ra hướng di chuyển.
Hai thanh lăn được bố trí để tiếp xúc với viên bi. Bất kỳ sự di chuyển của viên bi theo phương nào đều được quy đổi thành chuyển động theo hai phương và làm quay hai thanh lăn này. Tại đầu hai thanh lăn có các đĩa đục lỗ đồng trục với thanh lăn, được sử dụng để xác định sự quay của thanh lăn. Hai bộ cảm biến ánh sáng (phát và thu) được sử dụng để xác định chiều quay và tốc độ quay tại các đĩa đục lỗ trên thanh lăn. Mạch phân tích và chuyển đổi tín hiệu được sử dụng để xử lý tín hiệu đầu vào và truyền kết quả điều khiển về máy tính thông qua dây dẫn và đầu cắm chuẩn giao tiếp của chuột.
![Chuột bi]()
Chuột bi
✳️ Chuột quang
Chuột quang hoạt động dựa trên nguyên lý phát hiện phản xạ thay đổi của ánh sáng (hoặc laser) được phát ra từ nguồn cung cấp để xác định sự thay đổi toạ độ của con trỏ trên màn hình máy tính. Cấu tạo chuột máy tính loại này thường bao gồm một đèn chiếu (thường có màu đỏ) và một camera siêu nhỏ. Khi di chuột trên bàn hoặc pad chuột (bàn di chuột), ánh sáng được chiếu xuống bề mặt. Camera siêu nhỏ sẽ chụp hàng chục bức ảnh mỗi giây, sau đó, chuột quang so sánh các bức ảnh để xác định hướng di chuyển của chuột.
Chuột quang có độ phân giải rất cao, cho kết quả chính xác hơn so với chuột bi khi sử dụng trên bề mặt phẳng phù hợp (hoặc bàn di chuột chuyên dụng). Điều khiển chuột quang dễ dàng hơn do không sử dụng bi và trọng lượng chuột quang nhẹ hơn rất nhiều so với chuột bi.
Tuy nhiên, chuột quang có nhược điểm là kén chọn bề mặt làm việc hoặc bàn di chuột, một số loại chuột quang không thể hoạt động trên kính. Nhưng hiện nay, các nhược điểm này đã được giải quyết triệt để trong các loại chuột quang hiện đại.
![Chuột quang]()
Chuột quang
✳️ Chuột laser
Chuột laser hoạt động tương tự như chuột quang nhưng sử dụng ánh sáng hồng ngoại không nhìn thấy được thay vì đèn chiếu thông thường. Do đó, mặc dù chuột laser không phát ra ánh sáng rõ ràng như chuột quang, vẫn cần tránh nhìn trực tiếp vào cảm biến của chuột khi đang kết nối với máy tính.
![Chuột Laser]()
Chuột Laser
✳️ 4. Chuột không dây
Chuột không dây được thiết kế để kết nối không dây thông qua các công nghệ như Bluetooth và NFC. Với thiết kế không có dây kết nối, bạn có thể dễ dàng nhận ra một sản phẩm chuột không dây chỉ bằng hình dáng bên ngoài. Cấu trúc của chuột máy tính không dây khá phức tạp, bao gồm bảng mạch và bộ thu phát sóng để kết nối với máy tính.
4. Cấu tạo chuột máy tính có những bộ phận nào?
Ban đầu, thiết kế của chuột máy tính chỉ bao gồm hai nút chính: nút trái và nút phải, được sử dụng để lựa chọn và mở rộng. Tuy nhiên, theo nhu cầu sử dụng ngày càng tăng, chuột máy tính đã được bổ sung thêm các nút chức năng và công dụng.
![Cấu tạo chuột máy tính]()
Cấu tạo chuột máy tính
Nút giữa:
Được sử dụng để mở rộng tính năng của chuột máy tính, trong khi nút cuộn thường được bố trí giữa hai nút trái và phải và được thiết kế dưới dạng bánh xe tròn xoay hoặc công tắc hai chiều.
Nút cuộn:
Thường được kết hợp với nút giữa và sử dụng để di chuyển nhanh các thanh trượt (scrollbar), thường được sử dụng khi lướt web, soạn thảo văn bản hoặc các ứng dụng khác cần quan sát nhiều hơn giới hạn của màn hình hiển thị.
Các nút mở rộng khác:
Hiện không được đưa vào tiêu chuẩn thiết kế chuột, và thường được các hãng sản xuất thiết kế riêng để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người sử dụng máy tính. Tuy nhiên, để sử dụng các nút mở rộng này hoặc các tính năng mở rộng của chuột, người dùng cần cài đặt phần mềm hỗ trợ từ hãng sản xuất.
Bóng, tia laser hoặc đèn LED
Chuột máy tính để bàn sử dụng bóng và con lăn nếu là chuột cơ học hoặc đèn laser hoặc đèn LED nếu là chuột quang. Các thành phần này theo dõi sự di chuyển của chuột trên một trục x và trục y và di chuyển con trỏ chuột trên màn hình.
Bảng mạch
Để truyền ( đầu vào ) tất cả thông tin tín hiệu chuột, tiếng nhấp chuột và các thông tin khác, chuột cũng phải có bảng mạch với các mạch tích hợp.
Cáp hoặc bộ thu không dây
Đối với chuột có dây, nó cũng bao gồm một cáp có phích cắm kết nối với máy tính. Ngày nay, hầu hết các loại chuột có dây đều kết nối với cổng USB. Nếu máy tính của bạn có chuột không dây, nó cần có bộ thu không dây USB để nhận tín hiệu không dây và nhập vào máy tính.
Những khu vực khác
Nếu bạn đang sử dụng máy tính xách tay, một số thành phần trên được đề cập trước đó là không bắt buộc.
Ví dụ: bàn di chuột không sử dụng bóng, tia laser hoặc đèn LED để điều khiển chuyển động; nó sử dụng ngón tay của bạn trên bàn di chuột. Các bộ phận khác bao gồm một quả bóng cho chuột bi xoay, các nút phụ ở phía ngón tay cái của chuột và các núm dùng với chuột máy tính xách tay.
6. Các cổng giao tiếp với chuột máy tính
Để kết nối chuột máy tính, ta có thể sử dụng các chuẩn cắm hoặc một thiết bị trung gian nếu là chuột không dây.
- Các kiểu giao tiếp trước đây: Cho chuột máy tính bao gồm COM và DIN, nhưng hiện nay đã không còn được sử dụng nữa.
- Chuẩn kết nối PS/2: là kiểu giao tiếp thông dụng cho đến năm 2007, trước khi cổng USB trở thành chuẩn kết nối thay thế vì tốc độ truyền dữ liệu và khả năng mở rộng tính năng.
- Chuẩn kết nối không dây: Được phát triển để giải quyết vấn đề cảm giác bị vướng víu khi sử dụng chuột có dây. Chuột không dây gửi tín hiệu vào máy tính thông qua một bộ thu phát, thường sử dụng sóng bluetooth hoặc sóng khác. Chuột không dây thường nặng hơn các loại chuột khác vì chúng cần chứa nguồn cung cấp năng lượng để hoạt động bằng pin. Hiện nay, chuột không dây thường thuộc loại chuột quang, tuy nhiên từ năm 2009 đã có chuột laser đạt độ chính xác cao hơn và trở nên ngày càng phổ biến.
7. Các thiết bị thay thế chuột
Có thể thay thế chuột máy tính bằng các thiết bị khác để điều khiển con trỏ trên màn hình, ví dụ như các nút điều khiển các hướng trên laptop cũ, hoặc bàn di cảm ứng trên các laptop hiện đại.
8. Phụ kiện đi kèm
Miếng lót chuột (bàn di chuột) là một phụ kiện không thể thiếu cho các loại chuột máy tính. Chúng tăng đáng kể khả năng nhạy cảm và độ chính xác của chuột. Đối với những người chơi game, bàn di chuột là một phụ kiện không thể thiếu để có thể điều khiển chính xác trong các trò chơi trên máy tính.
9. Tìm hiểu độ phân giải của chuột
Thông số kỹ thuật quan trọng của chuột máy tính là độ phân giải, được đo bằng dpi. Độ phân giải càng cao, thì khả năng điều khiển chuột càng chính xác. Chuột bi thường có độ phân giải thấp, trong khi đó chuột quang có độ phân giải cao hơn, có thể đạt đến 5600 dpi đối với các thiết kế dành cho người chơi game.
Hoàng Hà PC đã cùng bạn tìm hiểu về chuột máy tính, phân loại và vai trò của nó. Hy vọng bạn sẽ tìm được chiếc chuột máy tính phù hợp với nhu cầu của mình.
