Font là gì? Hướng dẫn cách cài đặt font chữ trên máy tính

Trong quá trình làm việc, tương tác với chữ viết trên máy tính, điện thoại,… chúng ta đều đã tiếp xúc với font. Vậy rốt cuộc font là gì, có đặc điểm như nào? Tại sao nên cài đặt font chữ cho máy tính và cách cài thực hiện ra sao?

1. Font là gì? 

Font là gì?

Font hay phông chữ (Việt hoá) là một đại diện đồ hoạ của văn bản. Chúng chứa một tập hợp đầy đủ các ký tự (character) và thuộc tính (properties) giúp người dùng dễ dàng tạo ra một văn bản đầy đủ, đảm bảo sự thống nhất về hình dạng, kích cỡ. Mỗi một font chữ sẽ có đặc trưng riêng về kiểu chữ, kích thước điểm, độ đậm nhạt, màu sắc, thiết kế.

Được biết, font là một từ bắt nguồn từ tiếng Pháp – fonte. Khi ngành công nghiệp in ấn phát triển ở Pháp, người ta sử dụng khuôn đúc sẵn với từng ký tự của văn bản. Lúc in, các ký tự sẽ được sắp xếp thành các khối văn bản cụ thể, theo font chữ có kích thước và hình dáng thống nhất. Sau đó, khi du nhập vào Việt Nam, với sự phát triển của chữ quốc ngữ, chúng đã được Việt hoá thành phông.

2. Sơ lược về lịch sử hình thành và phân loại font

Font PostScript Type 1

Phát triển bởi Adobe vào cuối những năm 80, dựa trên ngôn ngữ PostScript. Năm 1990, Adobe giới thiệu phần mềm quản lý font Adobe Type Manager (ATM), cho phép hiển thị font Type 1 một cách rõ nét trên máy Macintosh ở mọi kích cỡ. Font Type 1 có thể in được cả trên máy in PostScript lẫn máy in không hỗ trợ PostScript.

Font PostScript Type 3

Được phát triển sau Type 1 vào cuối những năm 80 bởi các nhà sản xuất không phải Adobe. Điểm đặc biệt của Type 3 là không có Hinting, một tính năng giúp máy in giữ tỉ lệ chính xác của các đường nét trong ký tự. Mặc dù cả Type 3 và Type 1 đều dựa trên ngôn ngữ PostScript của Adobe, Type 3 không chính xác như Type 1 và có thể gây ra các vấn đề như nhảy chữ, thay đổi thuộc tính Kerning – Tracking, và không tương thích với ATM và máy in không phải PostScript. Do đó, Type 3 ít được sử dụng hơn.

Font TrueType

Apple công bố chính thức vào năm 1991 và tích hợp vào hệ điều hành Mac OS. Đến đầu năm 1992, Microsoft đưa TrueType vào hệ điều hành Windows 3.1, và từ đó TrueType trở thành tiêu chuẩn cho Windows, có thể in được trên cả máy in PostScript và không PostScript. Điều này khiến trình quản lý font trong Control Panel của Windows chỉ có khả năng quản lý font TrueType.

2. Đặc điểm của font là gì?

Một font chữ thường có những đặc điểm cơ bản sau:

• Weight: Độ dày nét ngoài của một ký tự so với chiều cao của ký tự đó. Độ đậm của font chữ có thể từ siêu mạnh (Ultra-light) đến đậm (Bold) hoặc đen (Black).
• Slope: Độ nghiêng của chữ. Hướng nghiêng thường theo hướng cổ tay khi viết và mắt độc nên với những font nghiêng, tốc độ đọc văn bản sẽ nhanh hơn.
• Width: Độ rộng của các ký tự. Có font thu hẹp hơn, có font lại mở rộng hơn về chiều rộng so với font thường.
• Size: Kích thước của font chữ. Ở một số kiểu chữ kỹ thuật số chuyên nghiệp thường được tối ưu hoá kích thước nhất định để phù hợp trong thi công hoặc in ấn.
• Tỉ lệ: Mỗi một font chữ sẽ được thành lập trên một hệ lưới nhằm tạo sự đồng nhất về hình dạng, kích thước giữa các ký tự.

Độ rộng của font chữ

3. Có những loại Family Font/ Typeface nào?

• Font Serif (Chữ có chân): Đặc trưng bởi các vạch ngang nhỏ ở đầu các nét chính của mỗi ký tự. Font serif thường được ưa chuộng cho văn bản in vì tính dễ đọc, nhưng các nhà thiết kế thường chọn font sans serif cho văn bản trên màn hình.
• Font Sans Serif (Chữ không chân): Đây là loại font không có các đường ngang hoặc đường cong mảnh ở đầu các nét chính. Helvetica và Arial là ví dụ của font sans serif. Font này thường được ưa chuộng cho văn bản trên màn hình, nhưng có thể khó đọc hơn khi in ra so với font serif như Times Roman.
• Font Symbol: Bao gồm các ký tự được thiết kế như những biểu tượng hoặc ký hiệu đặc biệt, thường được sử dụng trong trang trí.
• Font Display: Là loại font hiện đại, thường được sử dụng trong các mục đích quảng cáo và trang trí.
• Font Script: Gồm các font có hình dạng giống chữ viết tay, với các nét hoa mỹ và thường có các nét nối liền nhau. Dáng ký tự thường hơi nghiêng, mang phong cách nghệ thuật.

4. Lợi ích khi cài đặt font chữ cho máy tính

Cài font chữ trên máy tính, laptop là việc làm rất cần thiết. Nó sẽ giúp bạn có thêm những font chữ đẹp, độc đáo để sử dụng trên các phần mềm như Word, Excel, Proshow Producer hay những phần mềm đồ hoạ,…. Khi sử dụng, kết hợp các font chữ đó sẽ tạo thành “giai điệu” cho văn bản.

Hơn nữa, với việc cài đặt đa dạng các font chữ trên máy tính, bạn sẽ tránh được các vấn đề liên quan đến font như lỗi font, thiếu font khi dùng các phần mềm. Nhất là Word, rất nhiều người khi tải, copy file Word ở nơi khác về máy hay gặp tình trạng lỗi font. Hoặc với những ai làm trong lĩnh vực thiết kế, đồ hoạ như Photoshop, Autocad, Proshow Producer,… cũng cần phải cài đặt thêm nhiều font chữ khác thì mới có thể đáp ứng được công việc.

5. Hướng dẫn cách cài font chữ trên máy tính

Phông chữ mang lại nhiều lợi ích nhưng các bước cài font là gì? Thực ra, cách cài font chữ vào máy tính khá đơn giản. Sau khi chọn và tải về cho mình các font chữ mong muốn, bạn có thể tiến hành cài đặt theo một trong hai cách thông dụng sau:

Cài font chữ trực tiếp

Bước 1: Chọn tất cả các file Font chữ mà bạn muốn cài đặt, sau đó nhấn chuột phải và chọn vào Install là bạn có thể cài trực tiếp font chữ về thiết bị của bạn.

Cài font chữ trực tiếp

Trong quá trình cài đặt, nếu font nào đã cài rồi thì hệ thống sẽ thông báo và hỏi bạn có thay thế font cũ hay không. Nếu muốn ghi đè font chữ mới lên font đã có thì bạn chọn “Yes”. Nếu không muốn cài đè font thì bạn click vào “No”.

Cài font chữ qua Control Panel

Một cách cài font khác đó là thông qua Control Panel.

Bước 1: Trước hết, bạn cần sao chép toàn bộ những font chữ muốn dùng.

Copy font chữ muốn dùng

Bước 2: Sau đó, bạn hãy nhấn tổ hợp phím Windows + R -> Điền “Control Panel” vào thanh công cụ tìm kiếm để mở Control Panel.

Mở Control Panel

Tại đây bạn hãy chọn vào Fonts.

Bước 3: Trong kho tính năng của Control Panel, bạn chọn “Fonts” rồi “Dán” hết tất cả các font chữ vừa sao chép vào đây.

Dán font chữ vào mục Fonts

Cài font chữ qua C:\Windows\Fonts

Bước 1: Đầu tiên bạn hãy mở file Font chữ mà bạn vừa tải về, tại đây hãy chọn những Font chữ mà bạn muốn cài đặt và nhấn Copy.

Bước 2: Vào My Computer, copy font bạn muốn cài vào thư mục C:\Windows\Fonts.

5. Một số font chữ Việt hoá đặc sắc dành cho dân thiết kế

Hiện nay có tới cả ngàn font chữ khác nhau. Thế nhưng, bạn không nên lạm dụng chúng quá nhiều. Bởi khi dùng quá nhiều font chữ khác nhau cùng 1 lúc sẽ khiến văn bản, bản thiết kế của bạn trở nên rối rắm, khó đọc. Thay vào đó, bạn nên căn cứ theo mục đích sử dụng, thông điệp muốn truyền tải để chọn phông chữ cho phù hợp.

Dưới đây là một số font chữ Việt hoá đẹp, bạn có thể tham khảo:

• Font Lato: Một font chữ thuộc họ Sans serif do Lukasz Dziedzic thiết kế vào mùa hè 2010. Font chữ này có những đường nét tròn nhẹ trên chữ cái vừa mang lại cảm giác ấm áp vừa toát lên sự sang trọng.
• iCielBC Downtown: Font chữ được lấy cảm hứng từ những bảng hiệu vẽ tay, những hình ảnh bình dị, màu sắc đơn giản của thời bao cấp.
• SVN-Product Sans: Font chữ được thiết kế bởi Google Inc vào tháng 9 năm 2015.
• Font Futura: Do Paul Renner thiết kế dựa trên các hình dạng hình học, đặc biệt là hình tròn. Font Futura được phát hành vào năm 1927.
• Bon Foyage: Font chữ thuộc họ serif thư pháp theo phong cách hiện đại. Chúng được ứng dụng nhiều trong thiết kế thời trang, tạp chí, logo, thương hiệu, lời mới, áp phích, quảng cáo, bưu thiếp,….

Qua những chia sẻ trên chắc chắn bạn đọc đã hiểu được font là gì cũng như đặc điểm, cách cài đặt phông chữ. Từ đó biết cách sử dụng font chữ hiệu quả để tạo nên sự khác biệt cho sản phẩm mình.