Password là gì? Cách tạo mật khẩu mạnh, an toàn và dễ nhớ

Trong cuộc sống công nghệ bùng nổ như hiện nay, password đã là một cụm từ chẳng còn xa lạ gì. Tuy nhiên, có một thực tế rằng nhiều người dù sử dụng nhiều nhưng lại không hề nắm rõ password là gì cũng như cách tạo mật khẩu an toàn, dễ nhớ. Vì vậy, bài viết hôm nay Hoàng Hà PC sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này. 

1. Khái niệm password là gì?

Password là gì?

Password (mật khẩu) là một chuỗi các ký tự, có thể là chữ cái, số, ký tự đặc biệt hoặc kết hợp giữa chúng. Nó đi được dùng để xác minh danh tích của người dùng (user) trong quá trình xác thực. Mỗi một user chỉ có thể truy cập vào thiết bị, ứng dụng, trang web khi biết password chính xác.

Các password có thể khác nhau về độ dài và những ký tự chứa bên trong chuỗi. Căn cứ vào đặc điểm đó, người ta sẽ đánh giá độ mạnh – yếu của mật khẩu. Mật khẩu chứa nhiều từ, mật mã hay các khoá mật khẩu mạnh sẽ được gọi là password nâng cao – passphrase. Ngược lại, password ít ký tự lại gồm toàn ký tự dễ đoán thì nó được xem là mật khẩu yếu, dễ bị tin tặc tấn công.

2. Đặc điểm của mật khẩu mạnh 

Mật khẩu yếu sẽ tạo cơ hội thuận lợi cho các cuộc tấn công từ hacker và mạng không an toàn. Do đó, mọi chuyên gia, nhà cung cấp đều khuyên bạn nên cẩn thận khi chọn một mật khẩu. Theo Microsoft, một password mạnh cần phải đáp ứng những đặc điểm sau:

• Độ dài: Ít nhất từ 8 ký tự trở lên.
• Ký tự: Nên kết hợp cả chữ cái, số và ký tự đặc biệt trong một mật khẩu.
• Có chứa hoặc bắt đầu với một ký tự trắng hoặc ký tự $, @.
• Mật khẩu không tìm thấy trong từ điển, không phải tên người dùng, tên máy tính hay tên dòng lệnh.

Mật khẩu mạnh phải có ít nhất 8 ký tự và kết hợp nhiều loại ký tự khác nhau

Không những thế, để mật khẩu an toàn, chính bạn cần phải biết cách tự bảo vệ bằng cách không chia sẻ mật khẩu cho bất cứ người nào khác. Đồng thời, mỗi user một mật khẩu riêng để tránh bị rò rỉ thông tin đã lưu ở những website khác nhau. 

3. Lợi ích khi tạo password mạnh, dễ quản lý

Trên internet tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ, nếu để mật khẩu quá đơn giản, bạn đã tạo cơ hội cho người nào đó khai thác triệt để thông tin của bạn. Còn nếu mật khẩu mạnh, khó đoán, chỉ mình mình bạn biết thì sẽ mang lại rất nhiều lợi ích, chẳng hạn như:

• Bảo vệ thông tin cá nhân, tài khoản của bản thân.
• Hạn chế tối đa các rủi ro không đáng có cho các giao dịch trực tuyến.
• Đảm bảo an toàn hơn khi giao dịch những tài khoản ngân hàng, tài khoản thanh toán online.
• Các tài liệu quan trọng khi lưu trên đám mây được an toàn.
• Không lo sợ bị người khác đọc trộm tính riêng tư trên mạng xã hội.

 4. Thủ thuật tạo password mạnh, an toàn, dễ nhớ

Nếu bạn đang không biết cách tạo cho mình những mật khẩu khó đoán, an toàn mà lại dễ nhớ với bản thân thì có thể tham khảo các mẹo nhỏ sau:

Kết hợp chữ, số, biểu tượng

Như đã nêu ở trên, mật khẩu mạnh sẽ gồm nhiều loại ký tự khác nhau. Do đó, trong lúc đặt password, bạn nên kết hợp các ký tự chữ số, biểu tượng, chữ cái (viết hoa, viết thường). Khi dùng password dạng này, các hacker sẽ khó lòng “hack” được mật khẩu tài khoản của bạn. 

Mật khẩu kết hợp chữ, số, biểu tượng sẽ khiến hacker khó lòng hack được

Tạo password có vần điệu

Đây là thủ thuật tạo password được nhiều người sử dụng và mang lại khả năng đảm bảo tốt cho các chính sách bảo mật trên mạng. Bạn có thể dựa vào câu thơ, câu văn, ca dao, tục ngữ mà mình yêu thích để tạo nên mật khẩu an toàn dựa theo quy luật như:

• Lấy chữ cái đầu tiên của từng âm tiết trong câu.
• Chuyển chữ cái đầu tiên, cuối cùng theo thứ tự trong bảng chữ cái tiếng Anh.
• Viết hoa chữ cái đầu tiên hoặc chữ cái cuối cùng.
• Hai, ba, bốn,... chữ cái liên tiếp giống nhau thì thay bằng số như hai từ “thấp thì” có 2 chữ t thì sẽ viết thành 2t.
• Thêm các ký tự đặc biệt như dấu chấm hỏi, dấu chấm than, @, $,....

Một câu trong bài hát hoặc tên bộ phim yêu thích

Tương tự như phương pháp trên, ở cách này, bạn sẽ lấy một câu trong bài hát hoặc tên bộ phim hoặc câu nói nổi tiếng của các nhân vật yêu thích. Sau đó, bạn kết hợp với các ký tự khác sẽ tạo ra một password khó đoán biết hơn nhiều.

Sử dụng sơ đồ bàn phím

Cách đặt password này sẽ dựa vào mô hình bàn phím để tạo ra mật khẩu. Cụ thể, bạn sẽ vẽ một hình ảnh hoặc chữ cái trên bàn phím. Rồi bạn nhập lần lượt thứ tự các phím theo hình ảnh, chữ cái đó. Ví dụ như theo cách vẽ ở trong hình dưới thì ta sẽ có mật khẩu là 3waxcvgy7890.

Sử dụng sơ đồ bàn phím để tạo mật khẩu

Lưu ý, các hacker có khả năng chạy thuật toán để tìm ra mật khẩu của bạn. Vì vậy, bạn nên tránh các hình vẽ đơn giản như dãy số, dãy chữ liên tiếp hoặc chỉ có 1 chữ cái,…. Thay vào đó hãy sáng tạo ra những mô hình phức tạp, kết hợp giữa chữ, số, ký tự đặc biệt.

Dùng thuật ngữ chuyên môn

Một cách thức thú vị khác mà bạn có thể áp dụng để tạo ra những password mạnh, an toàn và dễ nhớ cho mình đó là dùng các thuật ngữ chuyên môn. Bạn hãy lấy những thuật ngữ chuyên môn quen thuộc với mình làm mật khẩu. Giả sử như bạn làm trong y khoa có từ chuyên môn ANC – Absolute neutrophil count: Số lượng bạch cầu trung tính. Vậy bạn có thể đặt mật khẩu là Ancslbc2t.

Chia mật khẩu thành nhiều phần

Đây là phương pháp tạo password thô sơ, dễ thực hiện mà vẫn đảm bảo sự an toàn. Khi bạn lập ra mật khẩu, bạn hãy tách chúng thành các phần. Mỗi phần sẽ có tính gợi nhớ ra phần còn lại. Với cách thức này, dù có ai tìm thấy được một phần mật khẩu của bạn thì họ cũng không có được nửa kia.

5. Các phương pháp thay thế password là gì?

Ngày nay, con người đã sáng tạo ra rất nhiều phương pháp xác thực thay thế cho các vấn đề phức tạp của mật khẩu truyền thống.

• Xác thực 2 yếu tố (2FA): Người dùng sẽ cung cấp tới 2 yếu tố xác thực như mật khẩu/mã PIN kết hợp với quét dấu vân tay hay mắt người dùng.
• Sinh trắc học: Xác thực dựa trên đặc điểm sinh lý của người dùng: giọng nói, mắt, vân tay, gương mặt.
• Mã thông báo bảo mật: Là một phương thức xác thực sử dụng trên thiết bị phần cứng như thẻ thông minh, thẻ khoá.
• Password dùng một lần (OTP): Mật khẩu được tạo tự động chỉ xác thực cho user trong 1 lần giao dịch.
• Social logins: Cách xác thực trên app hoặc website thông qua việc kết nối với tài khoản mạng xã hội như Facebook, Google.

Sinh trắc học - Phương pháp xác thực thay thế mật khẩu

Đọc đến đây chắc chắn bạn đã hiểu password là gì cũng như cách tạo ra một mật khẩu mạnh. Bạn có thể áp dụng một hoặc kết hợp các phương pháp đó lại với nhau để lập ra những mật khẩu an toàn và dễ nhớ, bảo vệ bản thân trước các tiềm ẩn trên internet.