Nếu bạn đang dùng máy tính hệ điều hành Windows thì chắc hẳn bạn đã ít nhất một lần thấy file EXE trên máy tính của mình. Vậy file EXE là gì, cách thức hoạt động của nó như thế nào? Bạn hãy cùng Hoàng Hà PC tìm hiểu về file EXE ngay trong bài viết dưới đây nhé!
1. File EXE là gì?
![File EXE là gì?]()
File EXE là gì?
File EXE là gì là câu hỏi được nhiều người dùng máy tính hệ điều hành Windows quan tâm. File EXE được biết đến là một định dạng tệp thực thi, và từ EXE là viết tắt của cụm từ thực thi - Executable. Nó có mặt trong các hệ điều hành phổ biến như Windows, MS-DOS, OpenVMS và ReactOS nhằm phục vụ người dùng mở các chương trình phần mềm.
Chương trình cài đặt phần mềm thường sẽ xuất hiện với các cái tên như setup.exe hay install.exe. Đối với các File ứng dụng thường sẽ có tên riêng và tên sẽ thường liên quan đến tên của các chương trình phần mềm.
Một ví dụ điển hình, khi bạn tải trình duyệt website Firefox, trình cài đặt đó sẽ có tên là Firefox Setup.exe cho đến khi được cài đặt. File firefox.exe sẽ nằm trong thư mục cài đặt của chương trình.
Cạnh đó, ở một số file EXE có thể ở dạng file tự giải nén, bạn trích xuất nội dung của chúng vào một thư mục cụ thể khi được mở, cũng như để giải nén nhanh một bộ sưu tập tệp hay để cài đặt một chương trình portable.
Bên trên đã giải đáp cho câu hỏi file EXE là gì. Vậy đâu là những file EXE phổ biến hiện nay:
- Setup.exe: Đây là file “xếp đặt” khá phổ biến đối với các trình cài đặt phần mềm. Khi bạn mở chúng sẽ bắt đầu quá trình cài đặt.
- Install.exe: Với cái tên “setup” mang ý nghĩa “xếp đặt” thì với “install” sẽ thực hiện chức năng “lắp đặt” của chúng cho trình cài đặt phần mềm máy tính.
- cmd.exe: Đây được biết đến là chương trình shell được sử dụng cho hệ điều hành Windows 2000 trở lên, thay thế cho shell.COM.
2. Cách thức hoạt động của File EXE
![Cách thức hoạt động của file EXE]()
Cách thức hoạt động của file EXE là gì?
Cách thức hoạt động của một file EXE là gì, khi file EXE được mở thì hệ điều hành sẽ thực hiện các bước sau:
Đọc và kiểm tra file EXE
Hệ điều hành của máy tính sẽ đọc nội dung của file EXE và kiểm tra xem nó có đúng định dạng thực thi không. Nếu đúng, các tiến trình tiếp theo sẽ được thực hiện.
Tải file và cấp phát bộ nhớ
Sau đó, hệ điều hành của máy tính sẽ tìm kiếm các thư viện mà chương trình sử dụng và tải chúng vào bộ nhớ. Bên cạnh đó, hệ điều hành cũng phải kiểm tra xem các quyền truy cập của chương trình để đảm bảo an toàn cho hệ thống hay không. Nếu các quyền truy cập không phù hợp, hệ điều hành của máy tính sẽ từ chối chạy chương trình đó.
Khởi tạo và chạy mã
Sau khi các bước kiểm tra được thực hiện, hệ điều hành sẽ bắt đầu thực thi chương trình bằng cách tạo ra một quá trình mới và chuyển quyền điều khiển cho chương trình đó. Tiến trình mới này sẽ được gắn với các tài nguyên của máy tính như bộ nhớ, CPU và các tài nguyên khác cần thiết để chạy chương trình.
Nếu như chương trình yêu cầu đọc hay ghi vào các tệp tin, hệ điều hành của máy tính sẽ phải kiểm tra xem các quyền truy cập đó có hợp lệ hay không và đảm bảo an toàn cho hệ thống.
Chương trình kết thúc và giải phóng bộ nhớ
Cuối cùng, khi chương trình mở file EXE kết thúc, hệ điều hành sẽ giải phóng tất cả các tài nguyên đã sử dụng và trả lại quyền điều khiển cho hệ thống.
3. Một số phần mềm đọc file exe
Resource Hacker
Resource Hacker là phần mềm đa chức năng hỗ trợ bạn trong nhiều khía cạnh.
Đây là phần mềm giúp bạn thêm hoặc bớt các thành phần trong tệp tin, thay đổi thông tin, mà còn cung cấp khả năng tự động hóa các nhiệm vụ dựa trên các quy tắc nhằm tiết kiệm thời gian.
- Tính năng nổi bật:
+ Giúp bạn thực hiện các thay đổi thành phần của file cấu trúc hệ thống.
+ Hỗ trợ xem các thành phần của tập tin.
+ Giải mã và thêm bớt nội dung của cấu trúc file.
+ Tạo bản sao cho file gốc.
+ Tạo phong cách làm việc mới cho Windows.
Bạn có thể tải Resource Hacker: https://www.angusj.com/resourcehacker/
eXeScope
eXeScope là một ứng dụng giúp bạn xem và phân tích thông tin của các tệp hệ thống có định dạng exe hoặc dll.
Hơn nữa, nó cho phép bạn chỉnh sửa và tùy chỉnh cách Windows hoạt động. Bạn có khả năng xuất và nhập các thành phần của hệ thống, cho phép bạn cá nhân hóa và tạo ra một phong cách làm việc độc đáo trên Windows của mình.
- Tính năng nổi bật:
+ Giúp xem và phân tích các file chương trình trên hệ thống.
+ Chỉnh sửa những thành phần của các file này.
+ Hỗ trợ các định dạng exe, dll, ocx và nhiều định dạng khác.
+ Cho phép bạn chỉnh sửa ở chế độ hàng loạt.
+ Viết lại một chương trình hoàn toàn mới.
+ Cải thiện hiệu suất xem và chỉnh sửa các file exe.
Bạn có thể tải eXeScope: http://www.filefacts.com/exescope-info
Akala EXE Lock
Akala EXE Lock là phần mềm được thiết kế để bảo vệ dữ liệu của bạn thông qua các tính năng bảo mật, khóa an toàn, và ngăn chặn truy cập không được phép từ người dùng khác.
Nó cũng cung cấp khả năng cho người dùng thiết lập mật khẩu, giúp bảo vệ an toàn cho tất cả dữ liệu trên ổ cứng của máy tính.
- Tính năng nổi bật:
+ Có tính năng khóa an toàn tránh việc dữ liệu cá nhân bị xâm nhập.
+ Tạo mật khẩu để ngăn chặn truy cập không rõ nguồn gốc.
+ Không mã hóa các dữ liệu.
+ Áp dụng cho các chương trình, tập tin trên ổ cứng máy tính.
4. Cách sử dụng và mở file EXE
Để sử dụng và mở một File .exe (tệp thực thi) trên máy tính, bạn thực hiện các bước sau:
Tìm Tệp EXE
Đầu tiên, bạn cần tìm vị trí của file .exe mà bạn muốn mở. Tệp này có thể nằm trên ổ cứng của bạn, trong thư mục Downloads, Desktop...
Kiểm Tra Tính An Toàn của file
Trước khi mở và sử dụng file, hãy đảm bảo rằng file bạn tải từ nguồn đáng tin cậy. File .exe có thể chứa phần mềm độc hại nếu chúng đến từ nguồn không an toàn.
Mở File
Đôi nhấp chuột vào File .exe để mở nó. Trên Windows, quá trình này sẽ tự động khởi chạy tệp.
Quản Lý Cảnh Báo Bảo Mật
Nếu hệ thống của bạn hiển thị cảnh báo bảo mật (điều này thường xảy ra với tệp từ nguồn không xác định), hãy xem xét cẩn thận trước khi chọn "Chạy". Chỉ tiếp tục nếu bạn tin tưởng vào tính an toàn của file.
Theo Dõi Quá Trình Cài Đặt hoặc Chạy
Nếu file .exe là một chương trình cài đặt, hãy theo dõi các bước trên màn hình để cài đặt phần mềm. Nếu nó là một ứng dụng hoặc công cụ, file .exe sẽ khởi chạy chương trình đó.
Các Vấn Đề Kỹ Thuật
Nếu bạn gặp sự cố khi mở file .exe, có thể do vấn đề về quyền quản trị, tương thích hệ thống, hoặc các vấn đề phần mềm khác. Trong trường hợp này, bạn có thể cần tìm kiếm hỗ trợ kỹ thuật thêm.
Lưu ý: Mở file .exe trên các hệ điều hành khác ngoài Windows (như macOS hoặc Linux) có thể yêu cầu phần mềm giả lập hoặc các công cụ đặc biệt.
5. Hướng dẫn tạo EXE Package
Package EXE là một bộ ứng dụng trong đó DSM chịu trách nhiệm đảm bảo rằng tất cả các tệp thực thi và các tệp khác trong thư mục sẽ được gom lại thành một gói.
DSM cũng chịu trách nhiệm tạo các script cần thiết cho việc cài đặt (hoặc gỡ bỏ cài đặt) và tự động thực hiện việc sao chép các tệp vào thư mục Extern$.
Các bước tạo gói EXE:
Bước 1: Tại Software Library > Chọn thư mục phần mềm mong muốn.
Bước 2: Chọn tác vụ Create an Application Package > EXE Package. Sau đó làm theo trình hướng dẫn.
Bước 3: Nhập tên gói > Chọn file thực thi. Ví dụ: file setup.exe.
Tại đây, nếu bạn cần các file bổ sung để cài đặt > Chọn tùy chọn đóng gói tất cả các file trong cùng một thư mục và trong các thư mục con.
Bước 4: Thiết lập các tùy chọn thực thi trong Command line options.
Bước 5: Sử dụng Timeout (in minutes) để cài thời gian cài đặt chờ trước khi hệ thống đưa ra thông báo Failed cho máy chủ > Nhấn chọn vào Continue.
Bước 6: Chọn tùy chọn Support Uninstallation nếu bạn muốn gỡ cài đặt ứng dụng sau khi thực hiện.
Bước 7: Nhập file thực thi.
Ví dụ: Uninstall.exe, các tham số bắt buộc và Timeout for uninstall (in minutes) (thời gian chờ để gỡ cài đặt tính bằng phút) cũng ở đây.
Bước 8: Nhấn Continue và kết thúc quá trình đóng gói.
Mở gói trong Packaging Workbench để tùy chỉnh script, nếu cần thiết.
6. Hướng dẫn cách sửa lỗi file EXE thường gặp
![Cách sửa lỗi file EXE thường gặp]()
Cách sửa lỗi file EXE thường gặp
Cách sửa lỗi file EXE là gì? Bạn có thể tham khảo một số cách sau:
Lỗi file EXE không chạy
Nếu bạn gặp lỗi EXE không chạy, hãy thử kiểm tra xem file EXE có phải là phiên bản tương thích với hệ điều hành của máy tính bạn hay không (ví dụ: 32-bit hoặc 64-bit). Nếu không tương thích, bạn sẽ cần tìm và tải phiên bản hệ điều hành phù hợp.
Lỗi thiếu file DLL
Khi gặp lỗi thiếu file DLL, bạn cần tìm và tải file DLL thiếu đó từ nguồn tin cậy. Sau đó bạn đặt file vào thư mục chứa file EXE hoặc thư mục System32 của hệ điều hành.
Lỗi file EXE bị hỏng
Để khắc phục lỗi file EXE bị hỏng, người dùng có thể thử sửa chữa ứng dụng bị lỗi bằng cách sử dụng tính năng "Repair" trong Control Panel. Nếu không khắc phục được, bạn nên gỡ bỏ file và cài đặt lại ứng dụng.
7. Một số lưu ý khi sử dụng file EXE
![Một số lưu ý khi sử dụng file EXE]()
Một số lưu ý khi sử dụng file EXE
Với các file ở dạng EXE thường là các ứng dụng Windows hợp pháp, tuy nhiên chúng cũng không tránh khỏi những trường hợp được sử dụng cho các cuộc tấn công, xâm nhập bởi các phần mềm độc hại cho máy tính của bạn
Để có thể ngăn chặn sự xâm nhập độc hại của Windows, người dùng được bấm đúp vào file exe đã tải xuống hay nhận chúng từ các file đính kèm trong email nếu chưa xác minh được nguồn gốc cũng như tính hợp pháp. Vậy lưu ý bạn cần quan tâm khi dùng file EXE là gì?
- Tải file EXE từ nguồn tin cậy: Để đảm bảo an toàn máy tính, bạn nên chỉ tải file EXE từ các nguồn tin cậy như trang web chính thức của nhà phát triển phần mềm, các trang web uy tín hoặc cửa hàng ứng dụng như Microsoft Store.
- Kiểm tra file EXE bằng phần mềm diệt virus: Trước khi mở file EXE, người dùng cần kiểm tra bằng phần mềm diệt virus để đảm bảo file EXE không chứa mã độc hoặc virus. Nếu phát hiện mối đe dọa, người dùng hãy xóa file và tìm nguồn tải khác uy tín hơn.
- Cẩn thận với các file EXE không rõ nguồn gốc: Nếu bạn nhận được một file EXE từ email, tin nhắn hoặc trang web không rõ nguồn gốc thì hãy cẩn thận và không mở file đó trước khi xác minh nó an toàn.
Trên đây là chia sẻ về file EXE là gì cũng như cách thức hoạt động của file EXE dành cho bạn đọc quan tâm. Hãy chia sẻ bài viết này đến với bạn bè, người xung quanh để cùng tìm hiểu về file EXE cũng như cách sử dụng file an toàn bạn nhé!
