UAC là gì? Cách bật, tắt thông báo UAC trên Windows 10

Khi chuẩn bị cài đặt một phần mềm, ứng dụng mới, bạn thường thấy xuất hiện một popup có tên là User Account Control (UAC). Vậy bạn đã bao giờ chú ý đến UAC là gì chưa? Tác dụng của thông báo UAC là gì với quá trình bạn sử dụng Windows. Và bạn có thể tắt thông báo này đi nếu muốn không?

1. UAC là gì?

UAC là viết tắt của từ User Account Control. Bạn có thể hiểu UAC là tính năng bảo mật của hệ điều hành Windows. 

UAC là viết tắt của từ User Account Control

UAC có nhiệm vụ đưa ra cảnh báo và ngăn chặn những thay đổi trái phép, hoặc có khả năng gây ra ảnh hưởng lớn tới hệ điều hành. Trong đó bao gồm những thay đổi do virus, hành vi người dùng, cài đặt ứng dụng hoặc là sự xuất hiện của những phần mềm lạ.

Thông báo User Account Control xuất hiện nhằm đảm bảo những sự thay đổi trên hệ thống đã được admin chấp thuận, cho phép xảy ra. Trong trường hợp không có sự cho phép từ quản trị viên thì những thay đổi này không được thực thi. 

Lần đầu tiên UAC được cung cấp hoạt động là trên Windows Vista. Từ đó trở đi, UAC được cải thiện và đồng hành cùng với mỗi phiên bản Windows mới.

2. Lời nhắc User Account Control - UAC là gì?

Lời nhắc User Account Control (UAC) thường xuất hiện khi bạn nháy đúp chuột vào một file cài đặt phần mềm hoặc ứng dụng nào đó có thể gây ra những thay đổi quan trọng đối với hệ điều hành Windows. Hiển thị của lời nhắc User Account Control (UAC) có sự khác biệt về giao diện nhưng tính năng chung không có gì thay đổi. 

Trên lời nhắc User Account Control (UAC) sẽ hiển thị tên chương trình sắp thực hiện thay đổi hệ thống Windows và cần phải có sự cho phép của quản trị viên, cùng với nơi xuất bản chương trình và nguồn gốc file (nếu người dùng đang cố chạy file). Đây là thông báo xuất hiện khi tài khoản người dùng của bạn là administrator.

Nếu tài khoản người dùng của bạn không phải là administrator,  User Account Control (UAC) hiển thị yêu cầu mã PIN

Nếu quản trị viên chấp thuận sự xuất hiện của chương trình hay những thay đổi với hệ điều hành thì nhấn vào Yes. Như vậy chương trình hoặc file sẽ được chạy. Ngược lại, bạn có thể nhấn vào No nếu như không muốn cho phép những thay đổi này. 

Nếu tài khoản người dùng của bạn không phải là administrator, cách hiển thị lời nhắc User Account Control (UAC) sẽ có sự khác biệt. Ví dụ như nếu bạn dùng hệ điều hành Windows 10 thì lời nhắc User Account Control (UAC) yêu cầu mã PIN (nếu đã được thiết lập) hoặc mật khẩu admin. Còn trong Windows 7 và Windows 8.1, lời nhắc User Account Control (UAC) luôn yêu cầu mật khẩu admin. 

Trong trường hợp này, bạn chỉ cần nhập mã PIN hoặc mật khẩu admin rồi nhấn Yes. Nếu không thực hiện các hành động được yêu cầu như trên, các thay đổi sẽ không được tiến hành.

Bên cạnh đó, trên lời nhắc User Account Control (UAC) cũng có một liên kết với nội dung "Show details" (trong hệ điều hành Windows 7 và Windows 8.1) hoặc "Show more details" (trong hệ điều hành Windows 10). Nếu bạn nhấp chuột vào sẽ hiển thị thông tin vị trí chính xác của chương trình hoặc file trên ổ đĩa, cùng chứng chỉ của nhà xuất bản. Thông qua nội dung này, bạn biết được những thông tin về phần mềm và ứng dụng mà bạn muốn chạy.

3. Cách hoạt động của User Account Control (UAC)

Trên Windows, các ứng dụng mặc định chạy mà không cần quyền quản trị viên. Chúng hoạt động với các quyền hạn tương tự như tài khoản người dùng thông thường: không thể thực hiện thay đổi nào trên hệ điều hành, file hệ thống, hoặc cấu hình registry. Chúng cũng không được phép can thiệp vào dữ liệu của người dùng khác. Các ứng dụng chỉ có thể sửa đổi file và cấu hình registry liên quan đến chính chúng hoặc của người dùng đó.

Khi một ứng dụng cần thực hiện thay đổi lớn, như chỉnh sửa đối với tài khoản người dùng khác, thay đổi file hệ thống Windows, hoặc cài đặt phần mềm mới, một lời nhắc UAC (User Account Control) sẽ xuất hiện để yêu cầu sự cho phép. Nếu người dùng chọn "Không", thì thay đổi sẽ không được thực hiện. Nếu chọn "Có" (và nhập mật khẩu quản trị nếu cần), ứng dụng sẽ được cấp quyền quản trị và có thể tiến hành các thay đổi mong muốn. Quyền này chỉ tồn tại trong khi ứng dụng đang chạy hoặc cho đến khi người dùng đóng nó lại. Quy trình này cũng áp dụng cho các file kích hoạt lời nhắc UAC.

Để dễ hiểu hơn, thuật toán UAC được giải thích trong sơ đồ bên dưới.

4. Thay đổi nào yêu cầu quyền Administrator

Cơ bản là có nhiều thay đổi trong hệ thống yêu cầu quyền quản trị viên để thực hiện, và điều này còn tùy thuộc vào cách thiết lập của UAC (User Account Control). Các thay đổi mà chúng ta đề cập đến bao gồm:

• Kích hoạt 1 chương trình nào đó
• Thay đổi thiết lập của hệ thống, hoặc với các file trong thư mục Windows & Program Files
• Cài đặt, gỡ bỏ driver hoặc phần mềm
• Xóa bớt hoặc thêm tài khoản người sử dụng
• Xem hoặc thay đổi các thư mục và file của người dùng khác
• Cấu hình Windows Update
• Thay đổi cài đặt sang Windows Firewall
• Thay đổi cài đặt UAC
• Thay đổi loại tài khoản của người dùng
• Chạy Task Scheduler
• Khôi phục các file hệ thống đã sao lưu
• Thay đổi ngày giờ hệ thống
• Cấu hình tính năng Parental Controls hoặc Family Safety
• Cài đặt tính năng kiểm soát ActiveX (trong Internet Explorer)

5. Sự khác biệt giữa các mức UAC

Người sử dụng sẽ có thêm 4 mức trong các phiên bản Windows 10. Cụ thể như sau:

- "Always notify me when": Đây là mức độ thông báo cao nhất trong bốn lựa chọn, nơi mọi hành động người dùng muốn thực hiện trên hệ thống đều cần sự chấp thuận từ UAC (như hình minh họa dưới đây). Đây có thể được coi là lựa chọn an toàn nhất, nhưng cũng có thể gây ra nhiều bất tiện nhất.

- "Notify me only when programs try to make changes to my computer": Đây là tùy chọn mặc định, chỉ hiển thị thông báo khi có chương trình nào đó yêu cầu quyền truy cập cao cấp để hoạt động trong hệ thống. Lựa chọn này ít gây phiền nhiễu hơn vì không liên tục hiển thị thông báo như lựa chọn đầu tiên, trừ khi có yêu cầu cụ thể liên quan đến file hệ thống.

Khi hộp thoại UAC xuất hiện, người dùng cần chọn "Có" hoặc "Không" để tiếp tục. Tuy nhiên, phương pháp này kém an toàn hơn vì các chương trình độc hại có thể mô phỏng chính xác hoạt động của bàn phím và chuột, sau đó can thiệp trực tiếp vào UAC theo cách này.

- "Notify me only when programs try to make changes to my computer (do not dim my desktop)": Tùy chọn này tương tự như mức trên, nhưng khi thông báo UAC xuất hiện, màn hình Desktop sẽ không bị mờ đi và người dùng vẫn có thể thao tác khác. Tùy chọn này giúp người dùng ít bị khó chịu hơn, nhưng cũng là cách để mã độc dễ dàng xâm nhập vào hệ thống.

- "Never notify": Ở mức này, UAC sẽ không hoạt động, điều này có nghĩa là hệ thống mất đi một lớp bảo vệ hiệu quả. Người dùng chỉ nên chọn mức này khi họ có một hệ thống an ninh và bảo mật đáng tin cậy.

6. Cách tắt User Account Control - UAC Windows 10

Nếu bạn không thích sự xuất hiện của lời nhắc User Account Control thì có thể tắt nó đi. Cách thực hiện như sau: 

Bước 1: Nhập từ UAC trong khung tìm kiếm trên windows, ngay bên cạnh nút Start rồi nhấn phím Enter. Hoặc bạn đi theo đường dẫn Control Panel > System and Security > Change User Account Control settings. 

Bước 2: Tại cửa sổ Change User Account Control settings, bạn kéo thanh trượt xuống dưới cùng, ở bên cạnh chữ Never Notify. Sau đó nhấn OK là có thể tắt được UAC rồi.

Trên đây là những giải đáp về UAC là gì, tác dụng của UAC là gì cùng biện pháp tắt nó đi. Hy vọng những chia sẻ này giúp bạn hiểu hơn về vai trò của UAC khi sử dụng Windows.